.
OKUL ÖNCESİNDE GELİŞİM DÖNEMLERİ
GELİŞİM NEDİR?
Öğrenme, yaşantı ve olgunlaşma sonucunda bireyde görülen düzenli ve sürekli değişikliklere gelişim denir. Bu üç etkenin etkileşimi sonucunda gelişim gerçekleşir.
GELİŞİMİN İKİ BİLEŞENİ
KALITIM;
Anne ve Babadan getirilen genetik (kalıtımsal) özellikler
ÇEVRE; Döllenmeden itibaren insanın içinde yaşadığı ve etkilendiği tüm dış uyarıcılar çevreyi meydana getirir. Çevre Doğum öncesi, Doğum esnası ve Doğum sonrası tüm durumları kapsar.
ÇEVRESEL FAKTÖRLERİN 3 TEMEL KAYNAĞI
a) Doğum Öncesi: Annenin beslenmesi, yaşı, kan grubu, zararlı alışkanlıkları, geçirdiği hastalıklar, radyasyon, ilaçlar, psikolojik sorunlar, kaza, travma v.b.
b) Doğum Anı: Erken veya geç doğum, sağlıksız ortam, bebeğin oksijensiz kalması, kordon dolanması, zorlanma v.b.
c) Doğum Sonrası: Beslenme, bebeklik hastalıkları, iklim, kardeş sayısı, kazalar, eğitim, çocuk yetiştirme tarzı, kitle iletişim araçları, ekonomik, sosyal ve kültürel koşullar v.b.
GELİŞİM ALANLARI
BİLİŞSEL ZİHİNSEL GELİŞİM:
Algıda, öğrenmede, hafızada, problem çözmede ve diğer zihinsel süreçlerdeki değişimler, bilişsel gelişim kapsamında yer alır. Örneğin 2 aylık bir bebek, çevresini elleri ve gözleriyle keşfetmeyi öğrenirken, 5 yaş çocuğu basit matematik işlemlerinin nasıl yapıldığını öğrenmeye başlar.
SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM:
Duygular, kişilik özellikleri, kişiler arası ilişkiler, ailede ve toplumda oynanan roller sosyal ve duygusal gelişim alanlarına girer. Örneğin 6 haftalık bir bebek gülümser, 10 aylık bir bebek giden bir kişinin ardından el sallar, 5 yaşında bir çocuk ise arkadaşlarıyla oyun oynarken sırasını bekler.
FİZİKSEL VE MOTOR GELİŞİM:
Vücudun ve organların büyümesi, fizyolojik sistemlerin fonksiyonunu yerine getirmesi, motor becerilerin kazanımı gibi konular, fiziksel ve motor gelişim kapsamındadır. Motor beceriler hem emekleme, yürüme ya da top fırlatma gibi kaba motor becerileri , hem de kaşık tutma, kitap sayfalarını çevirme ya da yazı yazma gibi ince motor becerileri içerir.
DİL GELİŞİMİ:
Çocuğun dili anlaması ve kullanması ile ilgili beceriler dil gelişimi olarak adlandırılır. Örneğin bir bebek yaklaşık 1 yaşında ilk kelimelerini söyler, 2 yaşına geldiğinde organlarının adlarını doğru olarak ifade eder.
GELİŞİM EVRELERİ
Þ Doğum Öncesi Dönem ( ovum-embriyo-fetus)
Þ Doğum Sonrası Dönem Yeni doğan bebek (0-4 hafta
Þ Bebeklik (4hafta-2 yıl)
Þ lk çocukluk (2-6 yıl)
Þ Son çocukluk( 6-11yıl kız) (6-13 yıl erkek)
Þ Ergenlik (11-20 yıl kız) (13-20 yıl erkek)
3 YAŞ GELİŞİM DÖNEMİ
Kendine özel ayrı bir benlik ve cinsiyet duygusu geliştirmeye başlar.
MOTOR GELİŞİM; Büyük ve küçük kas aktivitelerinde daha başarılıdır. Örn; Yemek yerken kaşık ve atalı rahatça kullanabilir,
ALGISAL GELİŞİM; Dikkat süreleri çok kısadır.
DİL GELİŞİMİ; Üç ve daha fazla kelime içeren cümleler kurabilirler
SOSYAL GELİŞİM; Kıskançtır. Özellikle yeni bir bebeğe tahammül edemez.
4 YAŞ GELİŞİM DÖNEMİ
Çok hareketlenirler ve tehlikelere maruz kalma olasılıklarıartar. Kazaların en fazla rastlandığı yaştır
MOTOR GELİŞİM: El-göz işbirliği gelişmiştir
ALGISAL GELİŞİM: Gerçekte var olanla düş ürününü zaman zaman karıştırarak anlatır
DİL GELİŞİMİ: Konuşması dilbilgisi kurallarına uyar ve tümüyle anlaşılabilir bir hale gelmiştir
SOSYAL GELİŞİM: Paylaşabilir. İki-üç kişilik grup oyunlarına katılır.
5 YAŞ GELİŞİM DÖNEMİ
Bu dönemde anne-babanın görevi çocuğun tüm yetenek veilgilerinin gelişmesine fırsat vermek ve onun otonomisinitamamıyla destekleyerek yaşına uygun sorumluluklaralmasını sağlamaktır.
MOTOR GELİŞİM: Vücut hareketleri tam bir denge içindedir.
ALGISAL GELİŞİM: Zaman kavramı gelişmeye başlamıştır. Gerçek ve hayal arası ayrımı yapmaya başlar
DİL GELİŞİMİ: Düzenli cümleleriyle insanlarla olan kişisel ve sosyal ilişkileri artmıştır.
SOSYAL GELİŞİM: Bu yaş korkuların sıkça görüldüğü bir yaştır. Korkusunun nedenini anlamaya çalışmak ve sakinleştirmek gerekmektedir.
BİLİŞSEL GELİŞİM: Eylemlerinde, düşüncelerinde, bakış açılarında ben merkezlidir, Her şeyi kendine göre değerlendirir.
6YAŞ GELİŞİM DÖNEMİ
Bu dönemde çocuk anne-babasının birçok duygu ve düşüncesinipaylaşabilecek ve onlarla fikir alışverişinde bulunabilecek olgunluktadır.Hem anne-babasıyla arkadaş olabilir ama bir yandan da disipline vekontrole ihtiyaç duyar.
MOTOR GELİŞİM: El işi çalışmalarını severek yapar.
ALGISAL GELİŞİM: Geçmiş, şimdi ve gelecek zaman kavramları, şekillenmeye başlamıştır.
DİL GELİŞİMİ: Ortalama 3000 kelime hazinesine sahiptir.
SOSYAL GELİŞİM: Sorumluluk alabilir. Arkadaşlık çok önemlidir. Değişik sosyal ortamlara ihtiyaç duyar.
BİLİŞSEL GELİŞİM: Canlı ve coşkulu olduğundan yeni şeylerle yeteneklerini denemeye heveslidir.
Adres:
Yenice Mah. Süleyman Fethi Cad. Elma Şekeri Anaokulu Merkez Niğde
Telefon
03882323020